BAB FATHAH, IMALAH DAN TAQLIL

Takrif fathah;

Ø Membuka mulut ketika menyebut huruf Al-Quran.

Takrif imalah;

Ø Seumpama menyerupai bunyi hamzah dan hampir kepada baris kasrah.

Takrif taqlil;

Ø Iaitu peringkat pertengahan yang seumpama bunyi imalah dan hampir kepada bunyi fathah.

Takrif Fathah dan Imalah;

Ø Fathah dan imalah pada lurahnya bermaksud kedua-duanya merupakan bahasa sahih diturunkan bersamanya akan Al-Quran.

Pendapat Ahli Qura’ mengenainya;

Imam Ibnu Kasir berpendapat bahawa tiada pembacaan imalah di dalam bacaan qiraatnya.
Ibnu ‘Amir, ‘Asim,dan Qalun mempunyai bacaan imalah di dalam qiraat mereka.
imam Warsy mempunyai pembacaan taqlil yang paling banyak di dalam qiraatnya dan hanya 1 tempat sahaja Imam Warsy membaca imalah iaitu pada lafaz kalimah (طه ) di dalam surah (طه)
imam Abu ‘Amru mempunyai bacaan imalah dan taqlil sama banyak di dalam qiraatnya.
imam Warsy mempunyai bacaan imalah kubra yang paling banyak di dalam qiraat mereka.

BAB HUKUM NUN YANG SUKUN DAN TANWIN

Ahli Qura’ bersepakat dengan mengidghamkan huruf النون yang sukun dengan huruf (ينمو) iaitu huruf Idgham Ma’al Ghunnah.

Imam Hamzah mengidghamkan huruf النون yang sukun dan tanwin dengan huruf الواو dan الياء iaitu huruf Idgham Bila Ghunnah.

Syaratnya untuk mengidghamkan huruf النون yang sukun,ianya perlu berada di akhir kalimah dan huruf daripada huruf-huruf idgham berada di awal kalimah yang kedua.Jika berada pada satu kalimah.ianya mestilah diizharkan kerana ianya dipanggil Izhar Mutlak iaitu pada 4 kalimah berikut;

دنيا
بنيان
قنوان
صنوان

Ahli Qura’ bersepakat mengizharkan huruf النون yang sukun apabila bertemu dengan huruf الياء dan الواو pada satu kalimah.

Ahli Qura’ bersepakat mengizharkan huruf النون yang sukun apabila bertemu dengan huruf-huruf halqi yang 6 iaitu الحاء,العين, الخاء, الغين, الهاء,dan همزة.

Ahli Qura bersepakat membaca idgham dan ikhfa’ apabila huruf النون yang sukun dan tanwin bertemu dengan huruf الباء iaitu huruf Iqlab.pada tempat itu akan diletakkan huruf ميم yang kecil.

Ahli Qura’ bersepakat pada hukum Iqlab cara membacanya iaitu dengan dibuka sedikit di antara bibir apabila diidgahamkan.

Ahli Qura’ bersepakat dengan membaca ihkfa’ pada huruf النون yang sukun dan tanwin apabila bertemu dengan 15 huruf yang baki daripada huruf sebelum ini.Ianya juga dinamakan Ihkfa’ Syafawi.

BAB HURUF YANG HAMPIR PADA MAKHRAJNYA

Imam Qalad, Kisaei dan Abu ‘Amru mengidghamkan huruf الباءyang sukun kepada huruf الفاءpada 5 tempat sahaja di dalam Al-Quran , seperti berikut:

Surah An-nisa’ ( أو يغلب فسوف نوءتيه)
Surah Ar-Rodhdu وإن تعجب فعجب قولهم ))
Surah Al-Isra’ ( قال اذهب فمن تبعك)
Surah Thoha ( قال فاذهب فإن لك )
Surah Al-Hujrat ( ومن لم يتب فأولئك )

Imam Qalad membaca dengan 2 wajah pada tempat tersebut di dalam surah Al-Hujrat.
Baki ahli Qura’ bersepakat mengizharkan pada 5 tempat tersebut.
Imam abu Haris mengidghamkan huruf اللام yang mati kepada hurufالذال kepada 6 tempat berikut :
Surah Al-Baqoroh ( ومن يفعل ذالك فقد ظلم نفسه)
Surah Al-‘Imran ( ومن يفعل دالك فليس من الله في شىء )
Surah Al-‘Imran ( ومن يفعل دالك عدوانا وظلما )
Surah An nisa’ (( ومن يفعل دالك ابتغاء مرضات الله
Surah Al-furqan (ومن يفعل دالك يلق أثاما (

Pada kalimah dimana huruf lam berbaris dommah yang terdapat didalam surah al-baqarah,semua baki ahli qura’ mengizharkannya.

Imam kisaei mengidghamkan huruf fa yang sukun kepada huruf ba hanya didalam surah Saba’,dimana semua baki ahli qura’ mengizharkannya.

Imam hamzah,kisaei dan Abu Amru mengidghamkan huruf zal yang sukun kepada huruf ta pada lafaz () hanya pada 2 tempat seperti berikut;

Mereka juga mengidghamkan huruf zal yang sukun kepada huruf ta hanya didalam surah tohaa,dimana semua baki ahli qura’ mengizharkannya.

Imam Abu Amru,hisham dan kisaei mrngidghamkan huruf sa kepada huruf ta pada lafaz () yang terdapat pada 2 tempat seperti berikut,diman semua baki ahli qura’ mengizharkannya.

Imam Abu Amru mengidghamkan huruf ra yang sukun kepada huruf lam walaupun terdapat perselisihan akannya dan imam susi mengidghamkannya dengan tanpa khilaf,dimana semua baki ahli qura’ mengizharkannya,

Imam hafs,hamzah,ibnu kasir,abu amru dan qalun mengizharkan huruf nun pada yasin dengan huruf wau pada kalimah walquran.begitu juga pada kalimah nun walqalam.baki ahli qura’ mengidghamkan huruf nun pada 2 tempat tersebut mekainkan imam warsy membacanya dengan 2 wajah iaitu pada kalimah nun walqalam.

BAB HURUF LAM PADA KALIMAH (HAL) DAN (BAL)

Huruf yang diidghamkan atau diizharkan kepada huruf lam pada kalimah Hal dan Bal mempunyai 8 huruf. Ianya juga mestilah berada di awal kalimah dan berada selepas kalimah Hal dan Bal.

PERSELISUHAN PENDAPAT MENGENAI PEMBAHAGIAN HURUF KEPADA KALIMAH HAL DAN BAL.

1. Huruf khusus yang berada selepas huruf lam pada kalimah Hal iaitu huruf التاء sahaja, hanya terdapat dalam surah Muthaffifin sahaja.
2. Huruf khusus yang berada selepas huruf lam pada kalimah Bal iaitu huruf الضاد, الظاء, الطاء, الزاي dan السين.
3. Huruf bersama yang berada selepas huruf lam pada kalimah Hal dan Bal iaitu huruf النون dan التاء.

PERSELISIHAN PENDAPAT AHLI QURA’ MENGENAINYA

1. Imam Kisaei mengidghamkan semua huruf tersebut apabila berada selepas huruf lam pada kalimah Hal dan Bal.
2. Imam Hamzah mengidghamkan huruf السين, pada kalimah Bal, التاء pada kalimah Hal dan التاء pada kalimah Hal dan Bal dan mengizharkan selain daripada huruf itu.
3. Imam Abu ‘Amru mengidghamkan huruf التاء pada kalimah Hal yang berlaku hanya pada 2 tempat di dalam Al-Quran iaitu di dalam surah Al-Mulk dan Al-Haqqah.
4. Imam Hisyam mengidghamkan huruf النون dan الضاد pada kalimah Bal, التاء pada kalimah Hal.

BAB TA` TA`NIS

Huruf yang diidghamkan atau diizharkan kepada huruf ta’ taknis mempunyai 6 huruf. Ianya juga mestilah berada di awal kalimah dan berada selepas kalimah yang mempunyai ta’ taknis.

PERSELISIHAN PENDAPAT AHLI QURA’ MENGENAINYA

1. Imam Ibnu Kasir, ‘Asim, dan Qalun mengizharkan semua huruf tersebut apabila berada selepas ta’ taknis.
2. Imam Warsy mengidghamkan huruf الظاء sahaja apabila berada selepas ta’ taknis, dan mengizharkan selain daripada huruf itu.
3. Imam Ibnu ‘Amir mengizharkan huruf السين, الجيم, الزاي, apabila berada selepas ta’ taknis dan mengidghamkan selain daripada huruf itu.
4. Imam Ibnu Zakuan membaca dengan 2 wajah kepada huruf الجيم, yang berada selepas ta’ taknis, hanya terdapat di dalam surah Jin.
5. Imam Abu ‘Amru, Hamzah dan Kisaei menidghamkan semua huruf tersebut apabila berada selepas ta’ taknis dengan tanpa khilaf.

BAB HURUF (DAL_ PADA KALIMAH (QAD)

Huruf yang diidghamkan atau diizharkan pada huruf الدال di kalimah قد .Terdapat 8 jenis huruf tersebut yang mana mestilah berada di awal kalimah.Ianya juga mestilah berada selepas kalimah قد.
Perselisihan Pembacaan ahli Qura’ Mengenainya;

1. Imam A’sim,Qolun,dan Ibnu Kasir mengizharkan huruf الدال pada kalimah قد pada semua huruf tersebut .

Imam Wars mengidghamkan huruf الدال pada kalimah قد hanya pada huruf الضاد dan الظاء.mengizharkan pada huruf selain daripada itu.

Imam Ibnu Zakuan mengidghamkan huruf الدال pada kalimah قد hanya pada huruf الضاء, الذال, الزاي , dan الظاء ,pada ketika huruf الزاي Imam Ibnu Zakuan membacanya dengan 2 wajah iaitu idgham dan izhar, mengizharkan pada huruf selain daripada itu.

Imam Hisham mengidghamkan huruf الدال pada kalimah قد pada kesemua huruf berikut,kecuali mengizharkan hanya di dalam surah Shad.

Imam Abu Amru,Hamzah,dan Kisaie mengidghamkan huruf الدال pada kalimah قد pada kesemua huruf tersebut tanpa khilaf.

HURUF (ZAL) PADA KALIMAH ( IZ)

Mengidghamkan huruf الذال pada kalimah اذ atau mengizharkan hanya kepada 6 huruf sahaja yang mana berada di awal kalimah dan berada selepas huruf الذال.

المثال
الحرف
المثال
الحرف
اذ دخلوا عليه
الدال
إذ تمشى أختك
التأ
لولا اذ سمعتموه
السين
وإذ زين لهم لشيطن
الزاى
واذ جعلنا البيت
الجيم
وإذ صرفنا إليك
الصاد

Perselisihan pendapat ahli Qura’Mengenainya;

1. Imam Nafi’, Ibnu Kasir, dan A’sim bersepakat dengan mengizharkan huruf الذال pada kalimah اذ apabila bertemu dengan 6 huruf tersebut.

2. Imam Khalad dan imam Kisaie bersepakat dengan mengizharkan huruf الذال apabila bertemu dengan huruf الجيم sahaja dan mengidghamkan pada selain pada huruf .

3. Imam khalaf mengidghamkan huruf الذالpada kalimah اذ apabila bertemu dengan huruf التاء dan الدال dan mengizharkan pada selain dari huruf tersebut.

4. Imam Ibnu Zakuan mengidghamkan huruf الدال pada kalimah اذ apabila bertemu dengan huruf الدال dan mengizharkan pada selain dari huruf tersebut.
Imam Abu Amru dan Hisham mengidghamkan kesemua huruf apabila bertemu dengan huruf الذال.

BAB HURUF HAMZAH YANG MUFRAD

1. Hamzah mufrad ialah hamzah yg tunggal di dalam satu kalimah.

2. Perawi yg terlibat ialah Warash dan Susi.

3. Warash akan mengibdalkan huruf hamzah yg terletak pada wazan ف fi’il sahaja.
Manakala Susi pula akan mengibdalkan huruf hamzah samada terletak pada ف fi’il atau ع fi’il atau ل fi’il.

4. Mengibdalkan huruf hamzah yg mati boleh berlaku dalam keadaan:
· Apabila sebelumnya fathah di ibdalkan pada Alif seperti
تألمون kepada تالمون
· Apabila adalah sebelumnya kasroh di ibdalkan pada ya’, alif, hamzah, seperti
الذى اؤتمنkepada الذى ايتمن
· Apabila sebelumnya dhommah di ibdalkan pada wau seperti المؤمنونkepada المومنون

BAB IDGHAM MOTQORIBAIN DAN MUTAJANISAIN PADA SATU KALIMAH ATAU DUA KALIMAH

Apabila berhimpun dua huruf mutaqoribain yg berbaris pada kalimah yg satu, maka Susi mengidghamkan qof ق pada kaf ك dengan dua syarat:
sebelum qof huruf berbaris
selepas kaf mim jama’
contoh:
maka Susi mengidghamkan qof pada kaf dengan idgham yg sempurna dan seolah-olah kaf yg bertashdid. Dan menzahirkan sifat qof. Dan apabila tidak mencukupi satu syarat di atas, maka wajib izdhar kepada semua ahli Qurra’.


Susi membaca dengan dua wajah:
-izdhar dan idgham pada lafaz عسى ربه أن طلغكن
izhar – ada mim jama’ selepas kaf.
Idham – ada nun niswah yg bertashdid selepas kaf.


Apabila datang dua huruf mutaqoribain atau mutajanisain pada dua kalimah, Susi mengidghamkan huruf awal apabila daripada huruf yg 16 pada awal bait kedua. Huruf-huruf tersebut ialah:
س ل ت ن ب ر د ض ط ك ذ ه س م ق ج

IDGHAM KHABIR

Ta’rif
-bahasa : memasukkan
-istilah : memasukkan –huruf yg sukun ke dalam huruf yg berbaris seolah-olah
menjadi satu huruf yg bertasydid.

Idgham terbahagi kepada dua bahagian:

1- idgham kabir (besar)
-berlaku apabila dua huruf yg berbaris bertemu.

2- idgham soghir (kecil)
-berlaku apabila huruf yg pertama sukun dan huruf yg kedua berbaris.

Syarah bait:

Bait pertama
-Membahaskan tentang Abu Amru membaca dgn idgham kabir dan drpd dua perawinya, hanya Susi yg membaca dgn idgham kabir.
-Adapun Ad-durri membaca dgn izdhar pada idgham kabir seperti Imam-imam lain ( baki Qurra’)

Bait kedua
-pada kalimah منسككم dan ماسلككم Susi membaca dgn idgham pada dua kalimah di atas.
Susi mengidghamkan huruf ك ke dalam huruf ك pada dua kalimah di atas sahaja.
Susi akan membaca منسِكْكّم dan ماسلككّم .

Bait ketiga dan keempat
-Apabila dua huruf mutamathilain dan kedua-duanya berbaris pada dua kalimah maka Susi akan mengidghamkan huruf yg pertama ke dalam huruf yg kedua.
Contoh: يعلم ما بين أيديهم , وطبع على قلوبهم

-Apabila huruf yg pertama itu drpd mutamathilain huruf mad atau huruf mad lin.
Contoh: فيه هدى , وقوم من maka harus bg Susimengidghamkannya dengan tiga wajah:
1- dua harkat (القصر)
2- empat harkat (التوسط)
3- enam harkat (المد)

Bait kelima dan keenam
-pada bait ini igham kabir terbahagi kepada empat bahagian:
1- Apabila huruf awal daripada huruf mutamathilain itu ta’ mutakallim.
2- Apabila huruf awal daripada huruf mutamathilain itu ta’ mukhattob.
3- Apabila huruf awalnya tanwin.Apabila huruf awalnya tashdid